Pierwsza pomoc

Postępowanie w wypadkach drogowych
Podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy

Postępowanie w wypadkach drogowych

Zadbaj o własne bezpieczeństwo.
Nie będziesz mógł pomóc innym, jeśli sam zostaniesz poszkodowanym.

zatrzymaj się
zapal światła awaryjne
zaciągnij hamulec ręczny
wyciągnij kluczyki z własnego samochodu

Zabezpiecz miejsce wypadku

ustaw trójkąt ostrzegawczy

Zapobiegnij zapaleniu się pojazdu

wyciągnij kluczyki z samochodu poszkodowanego (wrzuć pod siedzenie kierowcy),
sprawdź czy nie ma palących się papierosów,
odcinamy kable od akumulatora.

Udziel pomocy poszkodowanym
Wezwij pomoc

Gaszenie pojazdu – użycie gaśnicy samochodowej

Kierowco wozisz w samochodzie gaśnice, ale…

Czy wiesz jak jej użyć?
Czy wiesz jak blisko należy dojść do pożaru?
Czy wiesz jak długo działa gaśnica?

Oceń bezpieczeństwo.
Poproś o pomoc świadków zdarzenia.
Wezwij straż pożarną 998 lub 112 O to możesz prosić świadków zdarzenia.
Weź gaśnice.
Wyciągnij zawleczkę.
Podejdź jak najbliżej źródła pożaru, ale tak aby być w bezpiecznej odległości.
Jeżeli pali się pojazd, a źródło ognia jest pod maską pojazdu… To nie podnoś maski lecz tylko ją uchyl, bo otwarcie maski spowoduje rozniecenie ognia. Co utrudni Tobie jego ugaszenie.
Użyj gaśnicy PAMIĘTAJ!!! Gaśnica samochodowa działa tylko kilka sekund, wiec naciśnij spust jak będzie wycelowana w źródło ognia i będzie w odpowiedniej odległości.

Wybijanie szyb w pojeździe z uwięzionym poszkodowanym.

Zgodnie z prawem RP osoba udzielająca pierwszej pomocy może uszkodzić cudze mienie celem ratowania zdrowia i życia ludzkiego. Mówi o tym Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym Art. 5. par 2 Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym

Art. 5

Osoba udzielająca pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz podejmująca medyczne czynności ratunkowe korzysta z ochrony przewidzianej w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553, z pózn. zm.2)) dla funkcjonariuszy publicznych.
Osoba, o której mowa w ust. 1, może poświęcić dobra osobiste innej osoby, inne niż życie lub zdrowie, a także dobra majątkowe w zakresie, w jakim jest to niezbędne dla ratowania życia lub zdrowia osoby znajdującej się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego.

Dlatego przedstawiamy tu kilka wskazówek jak szybko i bezpiecznie dostać się do osoby poszkodowanej uwięzionej w pojeździe.

Obejdź pojazd i sprawdź wszystkie drzwi oraz bagażnik czy są otwarte.
Jeśli nie są to postaraj się nawiązać kontakt z osobą poszkodowaną. Może będzie Tobie wstanie pomóc i otworzyć drzwi.
Jeśli wszelkie metody zawiodły a pomoc jest niezbędna zgodnie z prawem RP możesz uszkodzić cudze mienie celem ratowania zdrowia i życia ludzkiego.
Najlepiej jest wybić szybę.
Szybę można wybić na kilka sposobów np. z użyciem specjalnego młotka do wybijania szyb który można zakupić np. sklepie motoryzacyjnym lub w Internecie.
Jeśli nie posiadamy takiego urządzenia to można wykorzystać do tego celu gaśnicę samochodową, która powinna być w każdym pojeździe. Jeśli masz taką możliwość ubierz okulary i rękawiczki ochronne.
Stań bokiem do pojazdu tak aby ręka po uderzeniu w szybę zatrzymała się na słupku pojazdu.
Wybijamy szybę zawsze tam gdzie nie ma poszkodowanych. Najlepiej szybę za poszkodowanym. Tak, aby odłamki nie poraniły dodatkowo poszkodowanego.
Złap tak gaśnicę aby uderzać całym bokiem gaśnicy.
Weź zamach i z dużą siłą uderz w szybę.
Otwórz drzwi lub przez wybitą szybę wejdź do środka.
Postępuj zgodnie z obowiązującymi standardami udzielania pierwszej pomocy.

Podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy

Podstawowe zabiegi resuscytacyjne u dorosłych

Zadaniem osoby udzielającej pierwszej pomocy jest utrzymanie przy życiu poszkodowanego i nie dopuszczenie do powstania dalszych powikłań do chwili przybycia lekarza bądź karetki pogotowia ratunkowego.

nr	Czynność	Rysunek
1.	Upewnij się, czy poszkodowany i wszyscy świadkowie zdarzenia są bezpieczni.
2.	Sprawdź reakcje poszkodowanego: delikatnie potrząśnij za ramiona i głośno zapytaj: Czy wszystko w porządku?
3a.	Jeżeli reaguje: zostaw poszkodowanego w pozycji, w której go zastałeś, o ile nie zagraża mu żadne niebezpieczeństwo, dowiedz się jak najwięcej o stanie poszkodowanego i wezwij pomoc, jeśli będzie potrzebna. l regularnie oceniaj jego stan.
3b.	Jeżeli nie reaguje: głośno zawołaj o pomoc, odwróć poszkodowanego na plecy, a następnie udrożnij jego drogi oddechowe, wykonując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy. umieść jedną rękę na czole poszkodowanego i delikatnie odegnij jego głowę do tyłu, pozostawiając wolny kciuk i palec wskazujący tak, aby zatkać nimi nos jeżeli potrzebne będą oddechy ratunkowe, opuszki palców drugiej ręki umieść na żuchwie poszkodowanego, a następnie unieś ją w celu udrożnienia dróg oddechowych.
4.	Utrzymując drożność dróg oddechowych wzrokiem, słuchem i dotykiem poszukaj prawidłowego oddechu oceń wzrokiem ruchy klatki piersiowej, nasłuchuj przy ustach poszkodowanego szmerów oddechowych, staraj się wyczuć ruch powietrza na swoim policzku. W pierwszych minutach po zatrzymaniu krążenia poszkodowany może słabo oddychać lub wykonywać głośne, pojedyncze westchnięcia. Nie należy ich mylić z prawidłowym oddechem. Na ocenę wzrokiem, słuchem i dotykiem przeznacz nie więcej niż 10 sekund. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości czy oddech jest prawidłowy, działaj tak, jakby był nieprawidłowy.
5a.	Jeżeli oddech jest prawidłowy: ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej, wyślij kogoś lub sam udaj się po pomoc – wezwij pogotowie, regularnie oceniaj oddech.
5b.	Jeżeli oddech nie jest prawidłowy: wyślij kogoś po pomoc, a jeżeli jesteś sam, zostaw poszkodowanego i wezwij pogotowie, wróć i rozpocznij uciskanie klatki piersiowej zgodnie z poniższym opisem: uklęknij obok poszkodowanego, ułóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej poszkodowanego, ułóż nadgarstek drugiej ręki na już położonym, spleć palce obu dłoni i upewnij się, że nie będziesz wywierać nacisku na żebra poszkodowanego; nie uciskaj nadbrzusza ani dolnego końca mostka, pochyl się nad poszkodowanym, wyprostowane ramiona ustaw prostopadle do mostka i uciskaj na głębokość 5 cm, po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę piersiową, nie odrywając dłoni od mostka. Powtarzaj uciśnięcia z częstotliwością 100/min (nieco mniej niż 2 uciśnięcia/s), okres uciskania i zwalniania nacisku (relaksacji) mostka powinien być taki sam.	Ułóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej Nadgarstek drugiej ręki ułóż na już położonym
6a.	Połącz uciskanie klatki piersiowej z oddechami ratowniczymi: po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej udrożnij drogi oddechowe, odginając głowę i unosząc żuchwę, zaciśnij skrzydełka nosa, używając palca wskazującego i kciuka ręki umieszczonej na czole poszkodowanego, pozostaw usta delikatnie otwarte, jednocześnie utrzymując uniesienie żuchwy, weź normalny wdech i obejmij szczelnie usta poszkodowanego swoimi ustami, upewniając się, że nie ma przecieku powietrza, wdmuchuj powoli powietrze do ust poszkodowanego przez około 1 sekundę (tak jak przy normalnym oddychaniu), obserwując jednocześnie czy klatka piersiowa się unosi taki oddech ratowniczy jest efektywny, utrzymując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy, odsuń swoje usta od ust poszkodowanego i obserwuj czy podczas wydechu opada jego klatka piersiowa, jeszcze raz nabierz powietrza i wdmuchnij do ust poszkodowanego, dążąc do wykonania dwóch skutecznych oddechów ratowniczych; następnie ponownie ułóż ręce w prawidłowej pozycji na mostku i wykonaj kolejnych 30 uciśnięć klatki piersiowej, kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 30:2, przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, gdy zacznie on prawidłowo oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji. Jeżeli wykonany pierwszy oddech ratowniczy nie powoduje uniesienia się klatki piersiowej jak przy normalnym oddychaniu, wykonaj następujące czynności, sprawdź jamę ustną poszkodowanego i usuń widoczne ciała obce, sprawdź, czy odgięcie głowy i uniesienie żuchwy są poprawnie wykonane, wykonaj nie więcej niż 2 próby wentylacji za każdym razem, zanim podejmiesz ponownie uciskanie klatki piersiowej. Jeżeli na miejscu zdarzenia jest więcej niż jeden ratownik, ratownicy powinni się zmieniać podczas prowadzenia reanimacji co 1-2 minuty, aby zapobiec zmęczeniu. Należy zminimalizować przerwy w resuscytacji podczas zmian.
6b.	Reanimacje ograniczona wyłącznie do uciśnięć klatki piersiowej możesz prowadzić w następujących sytuacjach: jeżeli nie jesteś w stanie lub nie chcesz wykonywać oddechów ratowniczych, zastosuj uciśnięcia klatki piersiowej, jeżeli stosujesz wyłącznie uciśnięcia klatki piersiowej, wykonuj je bez przerwy, z częstotliwością 100 uśnięć /min, przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, jeżeli zacznie on prawidłowo oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji.
7.	Kontynuuj resuscytacje do czasu gdy: przybędą wykwalifikowane służby medyczne i przejma działania, poszkodowany zacznie prawidłowo oddychać, ulegniesz wyczerpaniu.

Pozycja boczna

Istnieje kilka wariantów pozycji bezpiecznej, każdy z nich ma swoje zalety. Żadna z pozycji nie jest idealna dla wszystkich poszkodowanych. Pozycja powinna być stabilna, jak najbliższa ułożeniu na boku z odgięciem głowy i brakiem ucisku na klatkę piersiowa, by nie utrudniać oddechu. Zaleca następująca sekwencje postępowania w celu ułożenia poszkodowanego w pozycji bezpiecznej:

nr	Czynność	Rysunek
1.	zdejmij okulary poszkodowanego,
2.	uklęknij przy poszkodowanym i upewnij się, ze obie nogi są wyprostowane,
3.	rękę bliższą tobie ułóż pod katem prostym w stosunku do ciała, a następnie zegnij w łokciu pod katem prostym tak, aby dłoń reki była skierowana do góry,
4.	dalsza rękę przełóż w poprzek klatki piersiowej i przytrzymaj strona grzbietowa przy bliższym tobie policzku,
5.	drugą swoja ręką złap za dalsza kończynę dolna tuz powyżej kolana i podciągnij ja ku górze, nie odrywając stopy od podłoża,
6.	przytrzymując dłoń dociśnięta do policzka, pociągnij za dalszą kończynę dolną tak, by ratowany obrócił się na bok w twoim kierunku,
7.	ułóż kończynę, za która przetaczałeś poszkodowanego w ten sposób, zarówno staw kolanowy jak i biodrowy były zgięte pod kątem prostym,
8.	odegnij głowę ratowanego ku tyłowi by upewnić się, ze drogi oddechowe są drożne,
9.	gdy jest to konieczne, ułóż rękę ratowanego pod policzkiem tak, by utrzymać głowę w odgięciu,
10.	regularnie sprawdzaj oddech.

Numery alarmowe:
999 Pogotowie
998 Straż Pożarna
997 Policja
981 Pomoc drogowa
986 Straż miejska

Ważne

Dzwoniąc z telefonu komórkowego, należy wybrać jeszcze dodatkowo numer kierunkowy miasta, na przykład:
22 997 – aby połączyć się z posterunkiem policji w Warszawie. W budkach telefonicznych nie są pobierane opłaty za połączenia z telefonami alarmowymi. Istnieje także ogólny numer alarmowy: 112, pod który można dzwonić bez podawania numeru kierunkowego. Rozmowa zostanie przekierowana przez operatora do odpowiedniej służby ratunkowej. Niemniej w sytuacjach wyjątkowo poważnych najlepiej wybierać bezpośrednio numer odpowiedniej jednostki ratowniczej (999, 998, 997), ponieważ ogólny numer (112) może działać niepoprawnie w niektórych regionach.